Maandagmorgen 6 november 2017.
Ik zit in de kleedkamer van de sporthal in het Achterom. Ik ben de eerste en nog alleen. De deur gaat open en Harrie Krebbers komt binnen. Hij valt meteen met de deur in huis en vraagt; "Ken jij wijwijchen.nl en het gouden toetsenbord"? Mijn antwoord, enigszins verbaasd, "nee nooit naar gekeken".
Harrie legt mij vervolgens uit wat het is en hoe het werkt en vraagt meteen "zou jij ook een stukje willen schrijven en mijn gouden toetsenbord willen overnemen?" Nou ja, zoiets vind ik altijd wel leuk en interessant, en zeg dus ja, maar dan.....? Intussen is Harrie bij mij thuis geweest met het gouden toetsenbord en heeft nogmaals het verhaal verteld wat de bedoeling is.
Het is nu een paar dagen later en heb ik even de tijd genomen, na te denken wat ik van mezelf wel zou willen delen met andere voor het merendeel mij onbekende mensen.
Ik zal dus beginnen met het obligate stukje wat ik bij iedereen op de site gezien heb en mezelf voorstellen. Ik ben Guus van Heck, geboren in 1942 dus 75 jaar oud. Ik ben geboren en getogen in het westelijk deel van Maas en Waal nl. in Boven-Leeuwen en later in Beneden-Leeuwen. Kreeg op achttienjarige leeftijd verkering met Sien, een meisje ook uit Beneden-Leeuwen en inmiddels al meer dan vijftig jaar mijn vrouw.
Na mijn diensttijd bij de Marine heb ik een paar jaar gewerkt als arbeidsanalist op een meubelfabriek, maar door de zonen en dochters van de verschillende directieleden die allemaal een plaats in het bedrijf moesten krijgen was er weinig perspectief op verdere ontwikkeling binnen het bedrijf en ben ik gaan solliciteren en kwam zodoende in oktober 1966 bij Synprodo aan de Nieuweweg te Wijchen te werken aanvankelijk als arbeidsanalist en later als bedrijfeconomisch medewerking en nog weer later als leidinggevende van een productieafdeling .
Het bedrijf bemiddelde ook om een huurwoning in Wijchen op korte termijn te krijgen. Begin februari 1967 belde meester Hendriks van de Woningstichting al dat ik langs kon komen om de sleutel van een huis in de Sperwerstraat bij hem op te halen. In maart 1967 zijn we dus getrouwd en inwoner van Wijchen geworden. De Uilenboom was net volgebouwd en Giesbers was volop bezig om Wijchen noord verder vol te bouwen.
Veel van wat we nu in Wijchen kennen, was er toen nog niet. De Touwslagerbaan was tot aan schoenenwinkel Sengers onbebouwd. Op de Markt mocht je nog parkeren met de auto. De bioscoop was Victory en gevestigd in het pand aan de Markt waar nu Shouby gevestigd is. Waar nu Chinees restaurant Asia is was toen fietsenhandel Driessen en cafetaria Gerritsen was een van de buren aan de Touwslagerbaan. Aan de Kasteellaan zaten drie huisartsen op een rij, De Winter, Fransen en De Vree. Aan de Nieuweweg waren bedrijven gevestigd als: Daalderop, Lakatex, Synprodo, Renkens Limonade, Oosterhout aannemer, Giesbers aannemer, Guelen aannemer/woningfabriek en de WAM Constructie. Waar nu Nooteboom trailers staat was de Aspergeschuur "Asparargus" gevestigd. Het was een totaal ander Wijchen dan we vandaag de dag kennen.
De fa. Mes was net gefuseerd met de Fa. Ero uit Eden en pleegde nieuwbouw aan de Nieuweweg. Eltink, afgebrand naast Synprodo, bouwde een nieuw complex aan de kop van de Nieuweweg met productiehal en een grote moderne showroom. De Heilige Stoel was alleen een boerderij met die naam net zoals de Kraaijenberg en de Homberg. De A320 was nog niet aangelegd en de Leurseweg liep vanaf de Klapstraat, ter hoogte van apotheek van Poppel, als een gezapig landweggetje met hier en daar een boerderijtje rechtstreeks naar Leur.
Wijchen Zuid, in zijn geheel nog een agrarisch gebied was alleen bereikbaar via het brugje in de Mr. van Coothlaan (nabij politiebureau) en langs de Lagere Landbouwschool. Woord was een buurtschap met weinig aansluiting bij de kern van het dorp. Woezik en Alverna waren nog echt gescheiden dorpskernen van Wijchen met eigen plaatsnaamborden.
Mr. van Thiel was burgemeester en onder zijn leiding werden in rap tempo plannen ontwikkeld om Wijchen in de vaart der volken vooruit te stoten. Begin jaren zeventig werd begonnen met het bouwen van woningen op de Heilige Stoel en op de Aalsburg. De Kraaijenberg en Homberg volgden in snel tempo. Na de Aalsburg werd de Blauwe Hof gerealiseerd en ondertussen was men begonnen met het ontwikkelen van Wijchen Zuid.
links: Oud gemeentewapen Wijchen tot aan de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1984.
rechts: Gemeentewapen Wijchen vanaf 1 jan. 1984. Dit wapen was daarvoor gemeentewapen van Batenburg wat bij de herindeling aan de gemeente Wijchen werd toegevoegd.
De Meer werd uitgebaggerd en geschoond, de rioolzuivering, die jarenlang voor vervuiling van de Meer had gezorgd, werd buiten werking gesteld en die taak werd overgenomen door de grote regionale waterzuiveringsinstallatie nabij Weurt en Nijmegen.
Eind jaren zestig en begin jaren zeventig zijn onze dochters geboren. Dit was ook de tijd dat wij besloten een huis te kopen. Wij hadden wel wat wensen, want in de Sperwerstraat vonden wij het uiteindelijk toch geen ideale situatie, hoewel we er wel zes gelukkige jaren aan het begin van ons huwelijk gehad hebben. In die jaren hebben we in de buurt vrienden gemaakt die nu, bijna vijftig jaar later, nog steeds tot onze vriendenkring behoren. Wij wilden geen huis meer midden in een lange rij, met de tuin op het noorden en aan een doodlopend pleintje. Onze keus werd de Aalsburg aan een doorlopende straat met de tuin op het zuiden, met garage en een eigen oprit en redelijk vrij uitzicht, zowel voor als achter. Eenendertig augustus 1973 zijn we verhuisd en we wonen er nog steeds met veel plezier.
De jaren zijn snel gegaan. Wijchen heeft zich verder ontwikkeld tot wat het nu is. In 1979 ben ik van baan gewisseld en bij een landelijk projectinrichtingsbedrijf terecht gekomen .
In 2000, 58 jaar oud, heb ik een moeilijke periode moeten doormaken. Geconfronteerd met een burn-out en redelijk ernstige hartproblemen . Gevolgd door een hartoperatie op de bewuste datum 11 september 2001. Het werken hield op en de vraag deed zich voor, "wat gaan we nu doen?"
Na een flinke periode van herstellen en revalidatie kwam ik in aanraking met de Historische Vereniging Tweestromenland. Men zocht vrijwilligers die zich met oude foto's en beeldmateriaal bezig wilden houden. Samen met een vriend ben ik daar toen aan begonnen. De hele streek van Maas en Waal kwam in beeld voorbij. De werkgroep waar we met tweeën aan waren begonnen werd geleidelijk uitgebreid om al het werk te doen. Tienduizenden foto's en dia's uitgezocht naar woonplaats, beschreven, zoveel mogelijk gedateerd en zuurvrij gearchiveerd.
Maar bezig zijnde foto's in dozen op te bergen en in een gesloten kast te bewaren komt vanzelf de vraag; "Is dit het uiteindelijke doel om historisch materiaal achter gesloten deuren te bewaren en anderen daar geen kennis van laten nemen?"
De Dia-kast en het Fotoarchief bij de Historische Vereniging Tweestromenland.
Het antwoord was voor mij al snel duidelijk. Digitaliseren en via moderne media beschikbaar stellen voor iedereen die er belangstelling voor heeft. Makkelijk gezegd natuurlijk, maar daar heb je goede apparatuur voor nodig en om dat aan te schaffen heb je financiële middelen nodig en niet in het minst kennis om een en ander in een systeem te brengen. In mijn kennissenkring heb ik daar ook iemand warm voor kunnen maken, net met pensioen en altijd netbeheerder bij een groot bedrijf geweest.
Wim Wijtmans heeft zich ingezet om samen met mij een keuze te maken om goede apparatuur uit te zoeken, het bestuur ervan te doordringen dat hiervoor toch echt een behoorlijke investering gedaan moest worden en zo is het gebeurd. Inmiddels hebben we veel materiaal gedigitaliseerd wat in het documentatie centrum in het souterrain van het Mozaïek is in te zien maar ook op de website van de vereniging Tweestromenland en op de site van Collectie Gelderland onder de naam van Tweestromenland.
Daarnaast heb ik veel aan de weg getimmerd door presentaties met ons beeldmateriaal te verzorgen. Voor de KBO, voor de vrijwilligers van 't Achterom, voor Monumentendag, voor de gepensioneerden van Synprodo, voor Probus in Grave, bij de presentatie van een boek over Boven-Leeuwen, bij Wijchen Present, voor een wijkfeest in Alverna, voor de heemkunde vereniging Leeuwen, Kasteel museum Wijchen, 70 jaar Market Garden.
Daarnaast heb ik zelf ook nog een boekje geschreven en uitgegeven in 2007 over de geschiedenis van het Noodwoningencomplex Klein Canada aan de Leemweg in Wijchen.
Door al deze activiteiten komen steeds meer mensen met vragen over gebouwen, historische feiten waarvan men meer wil weten,vragen naar foto's bijvoorbeeld ter ondersteuning van stamboomonderzoek of men wil ondersteunende illustraties ten behoeve van publicaties zoals boeken over de streek of tentoonstellingen in het Kasteelmuseum Wijchen en Museum Tweestromenland in Beneden-Leeuwen.
Op het moment is er een werkgroep aan het werk onder leiding van Bert Bloo om de geschiedenis van de industrie uit Wijchen voor de toekomst te bewaren. Het gaat hier om verhalen van personeel over werkomstandigheden, ontwikkelingen van bedrijven en producten. Mij is gevraagd dit initiatief mede te ondersteunen door het verstrekken van beeldmateriaal wat hierover bij de Historische Vereniging beschikbaar is.
In de planning zit nog een presentatie in de Bibliotheek die in februari 2018 zal plaats vinden met als onderwerp "Een virtuele wandeling door Wijchen".
Ook ben ik nog bezig met een verhandeling over de geschiedenis van de paardenmarkt te Wijchen over de laatste 30 jaar.
Alle veranderingen in Wijchen zullen niet altijd door iedereen begrepen zijn maar zonder kennis van het verleden is er vaak geen begrip voor het heden. Met andere woorden, men moet in de geschiedenis duiken om te snappen hoe we tot de huidige situatie gekomen zijn.
Herinneringen aan mijn eigen ervaringen zijn ook niet onverdeeld. Het leven kent up en downs en mijn gezondheid heeft niet altijd meegewerkt om steeds maar vrolijk en springend door het leven te gaan.
Maar de les die ik daaruit geleerd heb is, dat naast alle veranderingen, dat persoonlijk optimisme en positiviteit een heel grote hulp kan zijn om het glas half vol te blijven zien en het mogelijk maken jezelf doelen te blijven stellen. De volgende twee stellingen zijn voor mij daarbij leidend geweest:
"ALS JE NIKS DURFT, KUN JE OOK NIKS"
"ALS HET NIET GAAT ZOALS HET MOET, MOET HET MAAR ZOALS HET GAAT".
Hou goede moed in deze donkere dagen van het jaar en hou het vuurtje van binnen brandend.
Met een hartelijke groet van Guus van Heck.